Leer ze boeken lezen!

Leer ze boeken lezen!

Laaggeletterdheid bestrijd je door leerlingen te laten lezen. Het handboek Jeugdliteratuur en didactiek geeft tips om jeugdboeken in vo en mbo aan de man te brengen.

Zomaar twee recente berichten over lezen. Een leraar Nederlands twitterde nooit geweten te hebben dat er zo veel mooie jeugdboeken waren. En het alarmerende PISA-rapport over de groeiende laaggeletterdheid onder jongeren. Samen maken ze duidelijk dat het afgelopen najaar verschenen handboek Jeugdliteratuur en didactiek geen overbodige luxe is. Boeken lezen is een bewezen middel om taalvaardiger te worden. De kunst is om leerlingen daartoe te verleiden en die kunst staat centraal in dit boek, gericht op studenten van tweedegraads lerarenopleidingen en leraren in vo en mbo. 

Het eerste deel biedt achtergrondinformatie over het fenomeen jeugdliteratuur (zoals ontstaansgeschiedenis en genres) en leesontwikkeling. Het tweede deel is gewijd aan (jeugd)literatuurdidactiek, met veel aandacht voor de leescyclus: hoe inspireer je leerlingen tot lezen, hoe help je hen een boek te kiezen, hoe bevorder en verdiep je het lezen? Het boek eindigt met tien voorbeeldlessen. Aanduidingen over het benodigd aantal lessen en niveau en leerjaar (mbo-1 of 3 vwo maakt nogal uit) hadden deze nog praktischer kunnen maken.

Beide delen zijn geschraagd door onderzoek. Een enkele keer hadden verwijzingen zorgvuldiger gekund. Zo is het raar om bij de drie psychologische basisbehoeften te verwijzen naar Luc Stevens in plaats van rechtstreeks naar Deci en Ryan. En de taxonomie van Bloom kun je noemen, maar de leerpiramide, nooit zo bedoeld door Bloom en ontkracht door latere wetenschappers, hadden de auteurs beter kunnen vermijden. Maar in het algemeen biedt dit boek een schat aan informatie en vat het beschikbare bronnen toegankelijk samen. Het biedt (aanstaande) leraren voldoende munitie om van leerlingen niet alleen vaardige, maar ook gretige lezers te maken.

Iris Kamp, Janneke de Jong-Slagman en Peter van Duijvenboden (red.), Jeugdliteratuur en didactiek. Handboek voor vo en mbo. Coutinho, 2019.