Hij is een begenadigd en gevierd schrijver van non-fictie. Met Rugzwemmen maakt Marc ter Horst zijn fictiedebuut.

Tot nu toe schreef Marc ter Horst boeiende non-fictie over ‘aarde, natuur en klimaat’, zoals hij zelf op zijn website schrijft. In bijvoorbeeld Palmen op de Noordpool en Viruswereld weet hij ingewikkelde zaken genuanceerd en aantrekkelijk te beschrijven. De grote vraag is: werkt zijn pen in fictie ook?

Dat valt eerlijk gezegd een beetje tegen. Aan de thematiek van Rugzwemmen ligt het beslist niet. Die is net zo klemmend en boeiend als in zijn non-fictie werk. In dit geval gaat het om de vraag hoeveel je van jongeren kunt vragen als het om klimaatbewust leven gaat. Of wat algemener gesteld: in hoeverre mogen ouders hun overtuigingen opdringen aan hun kinderen? (In die zin kun je Rugzwemmen lezen als een seculiere Dorsvloer vol confetti). Noor krijgt het actievoeren voor een betere wereld met de paplepel ingegoten. Aan haar babywagen hing al een bord ‘Nee tegen CO2’ en nog steeds slepen haar ouders haar mee naar demonstraties. Maar Noor heeft er schoon genoeg van.
Ze komt, zoals menig puber, in verzet tegen haar ouders. Die vatten haar gedrag verkeerd op en noemen haar triestig. Als in de zomer al Noors vriendinnen de zon tegemoet vliegen, moet zij naar een ‘Spetterkamp’ voor depressieve en onzekere kinderen dat haar ouders voor haar hebben uitgezocht. In een impuls besluit Noor niet in de trein naar het kamp te stappen, maar er tussenuit te knijpen. Ze bivakkeert een nachtje in de polder (voor Nijmegenaren: aan een van de Waalstrandjes van de Ooijpolder), maar kan daarna de week doorbrengen bij een nieuwe klasgenoot Tim en zijn vader.

Boeiende thematiek, maar Ter Horst slaagt er te weinig in hier spannende fictie van te maken. De opbloeiende vriendschap c.q. verliefdheid tussen twee op het oog totaal verschillende jongeren is een bekend gegeven in jeugdboeken. Anders dan Woltz slaagt Ter Horst er niet in om daar diepte in te brengen. Verder leest zijn boek hier en daar te veel als educatieve fictie, met uitleg en weetjes en gekunstelde dialogen (zoals die tussen de oma en opa van Tim). Ook sleept Ter Horst er te veel bij. Dat Noors vriendin in Griekenland ternauwernood aan een modderstroom ontkomt, is te veel van het goede. De klimaatboodschap zou zonder dat ook goed overgekomen zijn. Als Ter Horst bij een volgend fictieboek dieper het verhaal en de personages induikt en focus kiest, kan er vast iets moois opbloeien.