Het lied van de spreeuw is een ode aan het leven. Een bijzonder kinderboekendebuut van Octavie Wolters.
Het lied van de spreeuw kun je niet los zien van Slot, het autobiografische boek voor volwassenen waarin Octavie Wolters beschrijft hoe ze midden in de lockdown uit een depressie kroop. In een interview dat ik met haar had voor Radboud Magazine vertelde ze dat, na maanden alleen maar op de bank kunnen liggen, plots weer de behoefte kreeg iets moois te maken: ‘Linosneden van vogels met uitgespreide vleugels.’
Precies die vogels en vleugels zijn volop te zien in Het lied van de spreeuw. Een spreeuw vliegt rond en wil een lied maken over ‘hoe mooi alles is als je kijkt zoals ik’. Hij vliegt rond om het aan medevogels te vertellen en iedereen voegt vanuit het eigen blikveld een suggestie voor het lied toe. De specht vraagt bijvoorbeeld om de bomen niet te vergeten die ‘de lucht dragen’. De uil wijst op de schoonheid van de nacht die niet zwart is, ‘maar alle kleuren bij elkaar’. De zwaluwen roemen de stenen ‘die alles weten’. En uitgerekend de pauw, dat toonbeeld van ijdelheid, raadt de spreeuw aan vooral zichzelf niet te vergeten: ‘Alleen jij weet wie je bent.’
De tekst is gezet in een fijn ouderwetse, vette schreefletter. Die past bij de klassieke linosnedes die doen denken aan het werk van Theo van Hoytema. Het is een feest van streepjes en spikkels en lijnen in zwart-wit, met alleen zo nu en dan de oranjegouden snavel van de spreeuw. Dat Wolters koos voor de spreeuw als zanger van haar lied, is mooi. Die vogel staat niet echt bekend om zijn zoetgevooisde snavel, eerder om zijn wervelende luchtdansen met andere spreeuwen. Dit lied draait dan ook niet zozeer om zangkunst, maar om levenskunst.
De tekst en thematiek doen denken aan het zonnelied van Franciscus of het gregoriaanse Benedicite. zonder de religieuze connotatie, maar mét het omarmen van de schepping, of beter, van het leven. Als we zingen over hoe mooi alles is en oog houden voor de kleuren van de nacht of het vanzelfsprekende van leven – ‘leven lijkt soms zo moeilijk, maar het is het eenvoudigste dat er is. het enige dat je hoeft te doen, is bestaan’, zoals de eend zegt – dan kunnen we donkere gedachten bezweren. Het was mooier geweest als Wolters de allerlaatste twee zinnen – ‘Als je goed luistert, dan hoor je het. Als je goed kijkt, dan zie je het’ – had geschrapt. Die zijn overbodig, de boodschap was in de mooie zinnen ervoor al duidelijk doorgekomen.
